آزادی در حکومت اسلامی از منظر شهید مطهری

آزادی در حکومت اسلامی از منظر شهید مطهری

منابع مقاله: فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 31، اخوان کاظمی، بهرام ؛

مقدمه

آزادی همواره یکی از آرمانهای اساسیِ انقلاب اسلامی بوده و هست. گفتمان راسخ مردم سالاری دینی؛ چه در حوزه نظری و چه در حوزه عملی، حاکی از اعتقاد بنیادین این انقلاب و رهبران و نظریه پردازان آن به پیوند عمیق «دین» و «آزادی» در جمهوری اسلامی است. در اصل یکی از پایه های مشروعیت حکومت اسلامی؛ چه در مرحله پیدایش و چه در مرحله بقا و ثبات، تأمین و تثبیت آزادی برای کلیه شهروندان است.

امام خمینی قدس سره به عنوان معمار اصلی این حکومت، از کسانی بودند که در آموزه ها و سیره نظری و عملی خود، بیشترین تأکید را بر ضرورت تمهید آزادی و تأسیس نظامی متکی به آرای آزاد مردم و نافی خودکامگی و خشونت و زور داشتند.(1) بیانات و آثار امام قدس سره و شاگردان ایشان، همچون استاد شهید مطهری، مملو از شرح و تبیین و اصرار بر تحقّق این مفهوم آرمانی در چارچوب شریعت اسلام است. امروزه و با گذشت یک ربع قرن از انقلاب اسلامی، مقوله آزادی همچنان از مهمترین موضوعات مورد تأمل اندیشمندان و فعّالان سیاسی است و همچنان این نیاز احساس می شود که در باره این حوزه مهم و موضوعاتی با اهمیت، همچون تلازم یا تنافی دین و یا حکومت دینی با آزادی، بحث های فراوان صورت گیرد. در انجام این گونه مباحث، جای خالی اندیشمند سترگی همانند علاّمه مطهری به خوبی احساس می شود ولی از آنجا که ایشان حداقل دو یا سه دهه از زمان خود جلوتر بودند، تنویر و تشریح دیدگاههای وی، بی هیچ تردیدی، هنوز راهگشای بسیاری از ابهامات و معضلات فکری جامعه؛ همانند موضوع تا حدّی ابهام آمیز «آزادی» است.